Umowa o dzieło – kto płaci podatek?

Umowa o dzieło (uod) to rodzaj umowy cywilnoprawnej, w której przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania określonego dzieła. W przeciwieństwie do umowy o pracę, nie określa się tu czasu pracy, a wyłącznie rezultat. Kluczową kwestią przy umowach o dzieło jest opodatkowanie – dowiedz się, kto płaci podatek od takiej umowy i jakie obowiązki mają strony. Poznaj różnice między uod a innymi formami zatrudnienia, takimi jak umowa śmieciowa.

Opodatkowanie umowy o dzieło

Opodatkowanie umowy o dzieło różni się od innych form zatrudnienia. W przypadku uod, to wykonawca dzieła odprowadza podatek od umowy o dzieło. Oznacza to, że płatnik (zleceniodawca) nie odprowadza zaliczek na podatek dochodowy, jak ma to miejsce przy umowach o pracę.

Stawki podatku od umowy o dzieło są następujące:

• 18% – dla dochodów do 120 000 zł rocznie
• 32% – dla dochodów powyżej 120 000 zł rocznie (próg podatkowy)

Wyjątkiem są przychody do 200 zł, od których płaci się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 17%.

Przykładowo, jeśli Twój przychód z umowy o dzieło wyniósł 80 000 zł, zapłacisz podatek umowa o dzieło w wysokości 18% od tej kwoty, czyli 14 400 zł.

Ważne, aby pamiętać, że podatki od umowy o dzieło odprowadza sam wykonawca w rozliczeniu rocznym PIT. Płatnik nie ma tu obowiązku poboru zaliczek na podatek.

Koszty uzyskania przychodu

Przy umowie o dzieło wykonawca może odliczyć koszty uzyskania przychodu. Standardowo jest to 20% przychodów, ale w przypadku praw autorskich stawka kosztów uzyskania przychodu wynosi aż 50%.

Przykładowo, jeśli Twój przychód z umowy o dzieło wyniósł 10 000 zł, a nie korzystasz z 50% kosztów, możesz odliczyć 2 000 zł (20% z 10 000 zł). Twój dochód do opodatkowania wyniesie więc 8 000 zł.

Jeśli jednak wykonałeś dzieło będące przedmiotem praw autorskich, np. napisałeś książkę, koszty uzyskania przychodu wyniosą 5 000 zł (50% z 10 000 zł). Dochód do opodatkowania będzie wówczas wynosił tylko 5 000 zł.

Pamiętaj, że przy rozliczaniu podatku od umowy o dzieło możesz również odliczyć faktycznie poniesione koszty, jeśli były wyższe niż 20% lub 50% przychodów. Musisz je jednak odpowiednio udokumentować.

Obowiązki płatnika

Choć to wykonawca odprowadza podatek umowa o dzieło, płatnik (zleceniodawca) ma również pewne obowiązki w zakresie opodatkowania. Po pierwsze, musi zgłosić każdą umowę o dzieło do ZUS, wypełniając formularz RUD.

Ponadto, jeśli przychód wykonawcy z danej umowy o dzieło przekracza 200 zł, płatnik jest zobowiązany do pobierania zaliczek na podatek. Zaliczki te są następnie rozliczane przez wykonawcę w rocznym zeznaniu PIT.

Na koniec roku płatnik musi również wystawić wykonawcy PIT-11, informację o dochodach i pobranych zaliczkach na podatek od umowy o dzieło. Formularz ten jest niezbędny do rozliczenia rocznego przez wykonawcę.

Przykładowo, jeśli Twój przychód z uod wyniósł 5 000 zł, płatnik powinien pobrać zaliczkę na podatek umowy o dzieło w wysokości 18% od nadwyżki ponad 200 zł, czyli 864 zł (18% z 4 800 zł). Kwota ta zostanie następnie rozliczona w Twoim rocznym PIT.

Rozliczenie roczne podatnika

Jako wykonawca umowy o dzieło, masz obowiązek rozliczenia się z fiskusem w rocznym zeznaniu podatkowym PIT. W deklaracji tej wykazujesz wszystkie przychody z umów o dzieło uzyskane w danym roku podatkowym.

Możesz również odliczyć wyższe koszty uzyskania przychodu niż standardowe 20% lub 50%, jeśli faktycznie je poniosłeś i masz na to dowody. Zmniejszy to Twój dochód do opodatkowania.

Ponadto, przy rozliczaniu podatku umowy o dzieło możesz skorzystać z różnych ulg i odliczeń, np. odliczyć darowizny na cele charytatywne. Sprawdź, jakie przysługują Ci preferencje podatkowe.

Przykładowo, jeśli Twój łączny przychód z umów o dzieło wyniósł 50 000 zł, a koszty 12 000 zł, Twój dochód do opodatkowania wyniesie 38 000 zł. Od tej kwoty zapłacisz 18% podatku od umowy o dzieło, czyli 6 840 zł. Jeśli jednak przekażesz 1 000 zł na sponsoring, będziesz mógł odliczyć tę kwotę od dochodu, obniżając podatek.

Podsumowanie

Podsumowując, przy umowie o dzieło to wykonawca odprowadza podatek od umowy o dzieło. Stawki podatku wynoszą 18% do 120 000 zł dochodu oraz 32% od nadwyżki. Wykonawca może odliczyć koszty uzyskania przychodu – standardowo 20%, a dla praw autorskich 50%.

Płatnik ma obowiązek zgłoszenia uod do ZUS, poboru zaliczek na podatek powyżej 200 zł przychodu oraz wystawienia PIT-11. Rozliczając podatek umowy o dzieło, wykonawca wykazuje przychody w PIT i może odliczyć wyższe koszty oraz skorzystać z ulg, np. na sponsoring.

Warto zapoznać się z informacjami o okresie wypowiedzenia i umowach śmieciowych, aby lepiej zrozumieć specyfikę umów cywilnoprawnych.