Podatki

Jak odliczyć darowiznę od podatku?

Przekazywanie darowizny na rzecz organizacji pożytku publicznego to nie tylko wyraz naszej troski o dobro społeczeństwa, ale także sposób na obniżenie podatku. Dzięki darowiźnie możemy nieść pomoc społeczną i jednocześnie zaoszczędzić. Ważne jest, aby taką darowiznę w poprawny sposób odliczyć od podatku. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, jak to zrobić!

Kto może skorzystać z ulgi z tytułu darowizn?

Jeśli chcesz skorzystać z ulgi podatkowej z tytułu darowizny, musisz wykazać, że w danym roku podatkowym przekazałeś darowiznę na:

  • cele kultu religijnego,
  • działalność charytatywno-opiekuńczą kościoła,
  • cele krwiodawstwa,
  • cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Organizacje pozarządowe są szczególnie aktywne w tworzeniu projektów mających na celu przeznaczanie darowizn na takie cele jak pomoc ofiarom działań wojennych czy innym osobom potrzebującym. Wsparcie finansowe i rzeczowe jest niezbędne do tego, aby mogli oni cieszyć się godną jakością życia.

Jak organizacje pożytku publicznego wykorzystują darowizny?

Stowarzyszenie WIOSNA, organizator Szlachetnej Paczki, działa w całej Polsce jako organizacja pożytku publicznego. Gromadzone od darczyńców środki finansowe pozwalają na dotarcie z pomocą do osób potrzebujących. Rodziny w trudnej sytuacji materialnej są wspierane zgodnie z celami Szlachetnej Paczki – mianowicie pomoc jest kierowana do osób najbardziej poszkodowanych, które nie mogą samodzielnie sobie poradzić, czyli ubogich seniorów, czy osoby niepełnosprawne.

Zobacz także: Co można odliczyć od podatku?

Poza tym Szlachetna Paczka otuchy udziela ludziom, którzy starają się walczyć o poprawienie swojego losu i posiadają odpowiedni potencjał do tego. Przekazane prezenty mają być motywacją do dalszej walki o lepsze jutro bez liczenia na jałmużnę.

Co to jest darowizna?

Darowizna jest aktem prawnym regulowanym przez Kodeks cywilny. Oznacza ona wymianę nieodpłatnego świadczenia między dwoma stronami – darczyńcą i obdarowanym.

Może to być np. dom, przedmiot, pieniądze lub inne dobro, które zostaje przekazane bez wynagrodzenia. Umowa darowizny może być zawarta na piśmie lub bez użycia tego rodzaju formy – wtedy jej realizacja oznacza wstępne zaakceptowanie warunków i zobowiązań wobec obdarowanego. W szczególności dotyczy to transakcji finansowych, gdzie samo przekazanie pieniędzy stanowi podstawowe oświadczenie woli i skutkuje zawarciem umowy darowizny.

Działalność pożytku publicznego

Darowizny na działalność pożytku publicznego to środki przekazywane na cele charytatywne, wspierające rodziny i osoby w trudnej sytuacji życiowej, pomocą niepełnosprawnym oraz promowanie zdrowia i edukacji. Ustawa o działalności pożytku publicznego może być bardzo pomocna w rozstrzygnięciu, czy konkretna organizacja spełnia wszystkie wymagania, aby ubiegać się o ulgę podatkową.

W aktualnym stanie prawnym darowizna może być sklasyfikowana jako działalność pożytku publicznego jeśli dotyczy m.in. tworzenia warunków do godziwego życia i harmonijnego rozwoju człowieka, organizacji i uczestniczenia w imprezach kulturalnych, sportowych lub religijnych czy niesienia pomocy ofiarom przestępstw lub klęsk żywiołowych.

Komu przekazać darowiznę, żeby móc skorzystać z ulgi podatkowej?

Prawo do ulgi podatkowej możemy uzyskać po przekazaniu darowizny wybranej organizacji pozarządowej, która nie jest jednostką podległą administracji publicznej ani nie służy do osiągania zysków. Może to być również instytucja funkcjonująca na mocy przepisów obowiązujących w innym kraju europejskim, jeśli realizuje cele społeczne i religijne określone w takim państwie.

Warto mieć na uwadze, że każda ofiara na Szlachetną Paczkę – projekt prowadzony przez Stowarzyszenie WIOSNA – jest spożytkowana w celach pozytywnych dla lokalnego społeczeństwa. Dzięki temu podczas rocznego rozliczenia podatku za 2022 rok, można odliczyć te darowizny od dochodu i obniżyć opodatkowanie.

Odliczenie od podatku darowizny na wsparcie Ukrainy 

Polacy mogą odliczyć w zeznaniu podatkowym PIT 2022 darowizny na rzecz wspierania ofiar skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy, jeśli dokumentują one przekazanie darowizny pomiędzy 24 lutego 2022 a 31 grudnia 2022. Dokumentacja ta powinna zawierać dane pozwalające na identyfikację obdarowanej osoby lub organizacji.

Dodatkowo, ustawodawca umożliwia zaliczenie kosztów podatkowych dotyczących pomocy społecznej przekazanej określonym podmiotom, takim jak organizacje pożytku publicznego, jednostki samorządu terytorialnego, wojewodom, Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych oraz podmiotom działalności leczniczej lub ratownictwa medycznego prowadzone na terenie Polski lub Ukrainy. Maksymalna wartość odliczenia wynosi 6% dochodu za rok 2022.

Jakich darowizn nie odliczymy od podatku?

Darowizny nie są jednak traktowane jednakowo przy zmniejszaniu podatku, gdyż obowiązujące definicje dotyczące darowizn określają do kogo i na co można je przekazać, by móc je później odliczyć.

Należy zatem wiedzieć, że nie będziemy mogli odliczyć darowizny na rzecz:

  • osób fizycznych,
  • partii politycznych,
  • państwowych oraz samorządowych jednostek publicznych (takich jak administracja rządowa, sądy, uczelnie wyższe, szkoły, szpitale czy biblioteki),
  • związków zawodowych oraz organizacji pracodawców.

Dodatkowo nie możemy sobie odliczyć darowizn, które otrzymaliśmy w jakimkolwiek formularzu z powrotem lub też po prostu uznaliśmy jako koszty uzyskania przychodu (za wyjątkiem darowizn ofiar skutków działań wojennych na Ukrainie po 24 lutego 2022 roku). Warto również pamiętać o tym, że niedozwolone jest odliczanie tego samego typu darowizn na podstawie innych przepisów.

Darowizna – ile i od czego można odliczyć?

Wiemy już, jaką darowiznę możemy podarować, żeby móc skorzystać z ulgi podczas rozliczenia PIT. Musimy także wiedzieć, jaka będzie odpowiednia kwota odliczenia i jaką dokładnie sumę darowizn możemy odliczyć.

Darowizny na cele publiczne (oraz inne wskazane powyżej) mogą zostać odliczone od podstawy opodatkowania, która stanowi kwotę dochodu. Kwota odliczenia nie może przekroczyć 6% naszego dochodu netto (czyli po uwzględnieniu wszelkich kosztów uzyskania).

Wyjątek stanowi sytuacja, gdy chcemy sfinansować działalność kościelną lub charytatywno-opiekuńczą – tego rodzaju darowizny nie są ograniczone limitem 6% i po ich przekazaniu możesz odliczyć całość wartości darowizny.

Ponadto, limit 6% dotyczy wszystkich darowizn mających na celu dobroczynność, działalność religijną lub oddawanie krwi – tego rodzaju sumy są pomniejszanie z podstawy opodatkowania.

Ministerstwo Finansów informuje, że w przypadku darowizny towarów opodatkowanych podatkiem VAT (podatek od towarów i usług), wartość kwoty darowizny stanowi suma wartości samego towaru oraz podatku VAT, czyli wartość brutto.

Odliczenie darowizny następuje w formularzu PIT-36 lub PIT-37 (dla podatników rozliczających się według skali podatkowej) lub w formularzu PIT-28 (dla rozliczenia ryczałtowego). Ponadto do oszacowania ulg konieczne jest użycie załącznika PIT/O (PIT 0). Aby pomóc w przygotowaniu deklaracji podatkowej, można skorzystać ze specjalnych programów do rozliczania podatku, które umożliwiają automatyczne obliczanie kwot odliczeń i należności podatkowej.

Udokumentowanie darowizny nie jest trudne

Podczas wypełniania PIT, powinniśmy podać informacje dotyczące darowizny, jak również identyfikacji obdarowanego. Jeśli chodzi o darowiznę pieniężną, potwierdzeniem będzie udokumentowany przelew bankowy z naszego konta na rachunek obdarowanego.

W przypadku darowizny niepieniężnej konieczne będzie posiadanie takich dowodów, jak umowa lub akt notarialny, zawierających szczegółowe informacje dotyczące transakcji – imiona i nazwiska stron oraz wartość darowizny.

Co więcej, w przypadku darowizny niepieniężnej obdarowanemu musimy też przedstawić osobne oświadczenie potwierdzające jej przyjęcie. Te dokumenty powinny być pod ręką – w razie potrzeby organ skarbowy może żądać ich sprawdzenia. Należy jednak pamiętać, że nie należy ich dołączać bezpośrednio do rozliczenia podatkowego.

1,5% podatku na OPP a przekazanie darowizny

Jako alternatywa dla odliczeń darowizn, które są uprzywilejowane pod względem podatkowym, każdy może również przekazać 1,5% podatku od swojego dochodu organizacjom pożytku publicznego takim jak np. Stowarzyszenie WIOSNA (organizator Szlachetnej Paczki).

Jest to proces, który następuje na końcu rocznego rozliczenia z fiskusem i nie ma wpływu na wartość darowizn ani ich limit odliczenia. Takie ustawowe przepisy pozwalają ludziom przekazywać część swojego dochodu oraz okazywać troskę dla innych osób i instytucji, które są mniej zamożne. Przekazując 1,5% dochodu, każdy może uczynić świat lepszym miejscem do życia.

O autorze

Artykuły

Cześć, jestem Łukasz Michalak - pasjonat wszelkich inicjatyw charytatywnych i społecznych. Przez lata nazbierałem sporo doświadczenia w zakresie zbiórek, fundacji, organizacji i stowarzyszeń pomagających potrzebującym. Jeśli masz jakiekolwiek pytania związane z tą tematyką, śmiało się ze mną skontaktuj - z chęcią podzielę się swoją wiedzą i wskazówkami.