Statut stowarzyszenia to kluczowy dokument, który stanowi o jego istnieniu i funkcjonowaniu. To prawny fundament każdej organizacji pozarządowej, precyzujący cele, strukturę i zasady działania. Aby prawidłowo założyć i prowadzić stowarzyszenie, musisz zrozumieć, kto go przyjmuje, a kto podpisuje.
Statut stowarzyszenia: Twój fundament prawny
Statut to prawdziwa konstytucja dla stowarzyszenia. Definiuje jego tożsamość, misję i wyznacza ramy prawne działania. Bez niego Twoje stowarzyszenie nie uzyska osobowości prawnej ani nie rozpocznie działalności.
Podstawy prawne statutu znajdziesz w ustawie Prawo o stowarzyszeniach z dnia 7 kwietnia 1989 r. (Dz.U. z 2020 r. poz. 2261). To ona precyzuje, co powinien zawierać statut oraz jak wygląda proces jego tworzenia i zmiany.
Czytaj także: Uprawnione organy kontrolne
Przyjęcie statutu: rola członków założycieli
Pierwszym, najważniejszym krokiem do powołania stowarzyszenia jest przyjęcie statutu. To właśnie na zebraniu założycielskim członkowie wyrażają zgodę na jego treść.
Zebranie założycielskie: kluczowy moment
W zebraniu założycielskim musi uczestniczyć co najmniej 7 osób. To oni stają się członkami założycielami, zyskując prawo do decydowania o kształcie stowarzyszenia.
Uchwała o przyjęciu statutu: zbiorowa decyzja
Statut przyjmuje się w drodze uchwały. Podejmują ją osoby obecne na zebraniu założycielskim, zazwyczaj zwykłą większością głosów. Przebieg zebrania oraz fakt przyjęcia statutu muszą zostać szczegółowo udokumentowane w protokole, podpisanym przez przewodniczącego i sekretarza.
Podpisanie statutu: zadanie komitetu założycielskiego
Gdy statut zostanie przyjęty przez zebranie założycielskie, kolejnym krokiem jest jego podpisanie. To akt formalny, niezbędny do zgłoszenia Twojego stowarzyszenia do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS).
Kim jest komitet założycielski?
Komitet założycielski to grupa co najmniej 3 członków założycieli, wybranych podczas zebrania. Ich głównym zadaniem jest reprezentowanie stowarzyszenia na etapie jego rejestracji w KRS. To właśnie oni, jako uprawnieni przedstawiciele, składają swoje podpisy pod statutem.
Podpisanie: formalne poświadczenie do rejestracji
Podpisanie statutu przez komitet założycielski potwierdza akceptację jego treści i wyraża wolę utworzenia stowarzyszenia. To formalne poświadczenie dokumentu, bez którego nie dołączysz go do wniosku rejestracyjnego w KRS.
Podpisanie statutu przez komitet założycielski ma kluczowe znaczenie dla formalnego zgłoszenia stowarzyszenia do rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym.
Przyjęcie a podpisanie statutu: kluczowe rozróżnienie
Często te dwie czynności – przyjęcie i podpisanie statutu – są ze sobą mylone. To jednak dwie różne, choć powiązane ze sobą czynności, mające odmienne znaczenie i cel dla Twojego stowarzyszenia.
Przyjęcie: merytoryczne zatwierdzenie zasad
Przyjęcie statutu to akt wewnętrzny stowarzyszenia. Oznacza merytoryczne zatwierdzenie treści dokumentu przez członków założycieli. W ten sposób określają cele, strukturę i zasady, którymi Twoja organizacja będzie się kierować.
Podpisanie: formalny akt dla KRS
Podpisanie statutu to czynność formalna, zewnętrzna. Służy poświadczeniu dokumentu jako gotowego do przedłożenia w sądzie rejestrowym. Dokonuje tego komitet założycielski, reprezentując całe stowarzyszenie przed organami państwowymi.
| Czynność | Kto wykonuje | Charakter czynności | Cel |
|---|---|---|---|
| Przyjęcie statutu | Członkowie założyciele | Uchwała, decyzja merytoryczna | Akceptacja treści i zasad działania |
| Podpisanie statutu | Komitet założycielski (min. 3 osoby) | Akt formalny, poświadczający | Umożliwienie rejestracji w KRS |
Co musi zawierać statut stowarzyszenia?
Prawidłowo sporządzony statut musi zawierać szereg obligatoryjnych elementów, stanowiących fundament jego legalności i funkcjonalności. To właśnie one precyzują ramy działania Twojej organizacji.
- Nazwa stowarzyszenia, odróżniająca je od innych podmiotów.
- Teren działania i siedziba stowarzyszenia.
- Cele i sposoby ich realizacji.
- Sposób nabywania i utraty członkostwa, prawa i obowiązki członków.
- Władze stowarzyszenia, tryb ich wyboru oraz kompetencje.
- Sposób reprezentowania stowarzyszenia i zaciągania zobowiązań majątkowych.
- Zasady uzyskiwania środków finansowych i ustanawiania składek członkowskich.
- Procedura dokonywania zmian w statucie.
- Sposób rozwiązania się stowarzyszenia.
Pamiętaj, dokładne określenie tych elementów to klucz do sprawnego funkcjonowania Twojego stowarzyszenia. Jeśli potrzebujesz wzoru, sprawdź, gdzie znaleźć statut stowarzyszenia.
Rejestracja stowarzyszenia w KRS
Po przyjęciu i podpisaniu statutu, kolejnym krokiem jest rejestracja Twojego stowarzyszenia w Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS). To ona nadaje Twojej organizacji osobowość prawną, umożliwiając jej legalne działanie.
Zarząd stowarzyszenia składa wniosek o wpis do KRS na urzędowym formularzu (KRS-W20). Do wniosku musisz dołączyć m.in. statut stowarzyszenia, protokół z zebrania założycielskiego oraz listę założycieli.
Sąd rejestrowy rozpatruje wniosek, a po pozytywnej weryfikacji dokonuje wpisu do rejestru. Od tego momentu Twoje stowarzyszenie może oficjalnie rozpocząć działalność statutową.
Zmiana statutu: kiedy i jak?
Statut to nie jest dokument na zawsze. W trakcie działalności Twojego stowarzyszenia może pojawić się potrzeba modyfikacji – na przykład w związku ze zmianą celów lub dostosowaniem do nowych przepisów.
Decyzje o zmianie statutu podejmuje zazwyczaj Walne Zebranie Członków, przyjmując uchwałę, często wymagającą kwalifikowanej większości głosów. Procedura i wymagane większości powinny być jasno określone w Twoim statucie.
Każdą zmianę statutu musisz zgłosić do Krajowego Rejestru Sądowego w terminie 7 dni od daty podjęcia uchwały. Do wniosku dołączasz uchwałę o zmianie oraz jednolity tekst zmienionego statutu. Zmiany stają się skuteczne z chwilą ich wpisu do KRS.
Nadzór nad stowarzyszeniem i zgodność ze statutem
Stowarzyszenia podlegają nadzorowi, który ma zapewnić zgodność ich działań z przepisami prawa i postanowieniami statutu. To kluczowe dla utrzymania porządku prawnego i ochrony interesów członków.
Kontrolę sprawują organy administracji publicznej, takie jak starosta właściwy ze względu na siedzibę stowarzyszenia, a także sąd rejestrowy. Mogą żądać wyjaśnień, dokumentacji i weryfikować działalność Twojej organizacji.
Działanie niezgodne ze statutem może prowadzić do poważnych konsekwencji – od ostrzeżeń po postępowania sądowe, a w skrajnych przypadkach nawet do rozwiązania stowarzyszenia. Dlatego tak ważne jest, byś ściśle przestrzegał jego zapisów.
Najczęściej zadawane pytania
Kto formalnie decyduje o treści statutu stowarzyszenia?
O treści statutu stowarzyszenia formalnie decydują członkowie założyciele podczas zebrania założycielskiego, podejmując stosowną uchwałę.
Ilu członków komitetu założycielskiego musi podpisać statut?
Statut podpisuje komitet założycielski, który musi składać się z co najmniej trzech osób. To oni reprezentują stowarzyszenie na etapie rejestracji.
Jaka jest kluczowa różnica między przyjęciem a podpisaniem statutu?
Przyjęcie statutu to merytoryczna decyzja członków założycieli o jego treści. Podpisanie to formalny akt poświadczenia dokumentu przez komitet założycielski, niezbędny do zgłoszenia stowarzyszenia do KRS.
Czy statut stowarzyszenia może być zmieniony po jego zarejestrowaniu?
Tak, statut stowarzyszenia może być zmieniany po jego zarejestrowaniu. Zmiany musi zatwierdzić Walne Zebranie Członków, a następnie należy je zgłosić do Krajowego Rejestru Sądowego.
