Sponsoring to forma wsparcia, dzięki której organizacje oferują swoje produkty lub usługi jako rekompensatę za określone działania. Właściwe zrozumienie tego pojęcia może być pomocne przy podejmowaniu decyzji o finansowaniu działalności. Dlatego ważne jest, aby wiedzieć, czym różni się sponsoring od darowizny i jakie warunki musi spełnić organizacja chcąca uwzględnić sponsoring jako źródło finansowania swoich działań. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, na czym dokładnie polega sponsoring oraz jak stworzyć odpowiednią umowę.
Definicja sponsoringu i jego cechy
Sponsoring to proces dwustronnej współpracy, w której sponsor i sponsorowany mają określone obowiązki i korzyści wynikające z umowy. Sponsor dostarcza fundusze lub wsparcie techniczne, logistyczne, doradcze czy edukacyjne, a sponsorowany zobowiązuje się do promocji sponsora poprzez wykorzystanie jego logo, nazwy i innych form reklamy. Sponsoring polega na jasnym określeniu celów i wzajemnym dostarczaniu korzyści, co odróżnia go od jednostronnej darowizny.
Jest to relacja dwustronna, gdzie obydwie strony zawierają określone ustalenia i mają szansę na czerpanie korzyści z relacji – różni się to od darowizny skierowanej tylko do jednej strony. Sponsoring daje szereg korzyści sponsorowi: możliwość promocji marki, budowania wiarygodności oraz zwiększenia rozpoznawalności, a sponsorowanemu – wsparcie finansowe lub rzeczowe niezbędne do realizacji projektów i rozwój działalności.
Różnice między sponsoringiem, darowizną a grantem
| Cecha | Sponsoring | Darowizna | Grant |
|---|---|---|---|
| Charakter | Dwustronny, odpłatny (wzajemność świadczeń) | Jednostronny, bezpłatny (brak świadczenia zwrotnego) | Jednostronny lub dwustronny, nieodpłatny lub częściowo odpłatny |
| Cel | Promocja sponsora, reklama | Wsparcie bez oczekiwania korzyści | Realizacja określonych celów, projektów |
| Podstawa prawna | Umowa cywilnoprawna (marketingowa) | Przekazanie majątku bez umowy odpłatnej (art. 888 Kodeksu Cywilnego) | Umowa o dofinansowanie lub dotacja |
| Konsekwencje podatkowe | Koszt uzyskania przychodu dla sponsora; przychód dla sponsorowanego | Może być ulgą podatkową dla darczyńcy; brak przychodu po stronie obdarowanego | Zależne od rodzaju grantu i podmiotu |
| Forma umowy | Zawsze umowa pisemna, często szczegółowa | Brak formalnej umowy odpłatnej | Formalna umowa grantowa |
Jak odróżnić sponsoring od darowizny?
Darowizna to jednostronne, bezpłatne przekazanie pieniędzy lub dóbr przez darczyńcę na rzecz beneficjenta, bez oczekiwania świadczeń zwrotnych. Jest to forma umowy regulowanej przez art. 888 Kodeksu Cywilnego, obejmująca przekazanie rzeczy, pieniędzy, usług czy akcji giełdowych.
Sponsoring natomiast to dwustronna umowa, w której sponsor przekazuje środki lub dobra na rzecz sponsorowanego w zamian za określone korzyści, takie jak reklama, promocja marki czy prawo do używania logo sponsora. Korzyści są obustronne i obejmują zarówno wsparcie finansowe czy rzeczowe, jak i działania promocyjne.
Umowa sponsoringu – definicja i kluczowe elementy
Umowa sponsoringu to formalne, dwustronne i odpłatne porozumienie zawierane pomiędzy sponsorem a sponsorowanym, mające na celu wzajemne świadczenia. Sponsor zobowiązuje się do udzielenia wsparcia – najczęściej finansowego, ale także rzeczowego lub usługowego – na rzecz sponsorowanego, który w zamian zobowiązuje się do promocji sponsora, np. poprzez wykorzystanie jego logo, nazwy czy innych form reklamy.
Podstawą prawną umowy sponsoringu jest zasada swobody umów, co oznacza, że strony mogą dowolnie kształtować jej treść, o ile nie narusza ona obowiązującego prawa. Umowa ta ma charakter marketingowy i reklamowy, dlatego ważne jest, aby jasno określić w niej cele, zakres i warunki współpracy.
Kluczowe elementy umowy sponsoringu
- Określenie stron umowy – pełne dane sponsora i sponsorowanego.
- Zakres wsparcia – rodzaj i forma świadczenia (finansowe, rzeczowe, usługowe).
- Prawa i obowiązki stron – szczegółowe zobowiązania sponsora i sponsorowanego.
- Okres obowiązywania umowy – data rozpoczęcia i zakończenia współpracy.
- Warunki płatności i rozliczeń – terminy, sposób płatności, fakturowanie.
- Prawa do wykorzystania wizerunku i materiałów promocyjnych – zakres i czas trwania licencji.
- Warunki rozwiązania umowy – przyczyny i sposób wypowiedzenia.
- Mechanizmy rozstrzygania sporów – sąd właściwy, mediacje, arbitraż.
- Klauzule dodatkowe – poufność, ekskluzywność, zakaz konkurencji.
Proces sporządzania i podpisywania umowy
- Negocjacje – ustalenie warunków współpracy, zakresu wsparcia i oczekiwań obu stron.
- Sporządzenie umowy – przygotowanie pisemnej wersji umowy uwzględniającej wszystkie kluczowe elementy.
- Podpisanie umowy – możliwe zarówno w formie tradycyjnej (papierowej), jak i elektronicznej (podpis kwalifikowany, podpis zaufany).
- Realizacja umowy – wykonanie świadczeń przez obie strony zgodnie z zapisami umowy.
- Rozliczenie – potwierdzenie wykonania świadczeń i rozliczenie finansowe.
Warto pamiętać: Umowy podpisane elektronicznie mają pełną moc prawną i są powszechnie akceptowane, co ułatwia i przyspiesza proces zawarcia umowy.
Strony umowy sponsoringu i ich role
Umowa sponsoringu zawierana jest pomiędzy dwoma stronami:
- Sponsorem – podmiotem udzielającym wsparcia. Może to być osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, przedsiębiorstwo, organizacja pozarządowa, instytucja publiczna lub inny podmiot prawny.
- Sponsorowanym – podmiotem otrzymującym wsparcie, który zobowiązuje się do promocji sponsora. Sponsorowanym może być osoba fizyczna (np. sportowiec, artysta), organizacja, klub sportowy, fundacja, impreza kulturalna czy wydarzenie sportowe.
Specyfika podmiotów:
- Organizacje pozarządowe często korzystają ze sponsoringu, jeśli prowadzą działalność gospodarczą lub statutowo realizują cele społecznie użyteczne.
- Firmy i przedsiębiorstwa najczęściej pełnią rolę sponsorów, wykorzystując sponsoring jako narzędzie marketingowe i budowania marki.
- Osoby publiczne – artystów czy sportowców – sponsoruje się w celu zwiększenia ich zasięgu promocyjnego oraz wizerunkowego.
Ograniczenia prawne i regulacje dotyczące sponsoringu
Nie każde wsparcie sponsoringowe jest dozwolone. Istnieją prawne ograniczenia i zakazy, które strony umowy muszą uwzględnić:
- Branże wykluczone z sponsoringu – np. firmy tytoniowe nie mogą sponsorować wydarzeń sportowych ani kulturalnych (zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych).
- Podmioty wykluczone – sponsoring przez partie polityczne lub osoby pełniące funkcje publiczne podlega dodatkowym ograniczeniom prawnym i wymogom transparentności.
- Konieczność weryfikacji zgodności – sponsorzy powinni upewnić się, że sponsoring nie narusza przepisów prawa, w tym prawa podatkowego, reklamy, ochrony danych osobowych czy ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Przy zawieraniu umowy sponsoringowej warto skonsultować się z prawnikiem lub doradcą, aby uniknąć ryzyk prawnych i finansowych.
Podatek dochodowy od umowy sponsoringu – obowiązki i rozliczenia
Dla sponsora: Wydatki poniesione na sponsoring mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, pod warunkiem że są odpowiednio udokumentowane i związane z działalnością gospodarczą. Pozwala to na obniżenie podstawy opodatkowania.
Dla sponsorowanego: Świadczenia otrzymane w ramach sponsoringu są traktowane jako przychód podlegający opodatkowaniu, chyba że statut lub przepisy wskazują inaczej (np. w przypadku organizacji pożytku publicznego).
Ważne jest rozróżnienie sponsoringu od darowizny – sponsoring jest odpłatny i wiąże się z obowiązkiem rozliczenia podatkowego, natomiast darowizna jest nieodpłatna i może być zwolniona z podatku. Zarówno sponsor, jak i sponsorowany powinni prowadzić właściwą dokumentację księgową i podatkową oraz konsultować rozliczenia z doradcą podatkowym, aby spełnić wszystkie wymogi prawne.
Kiedy organizacja pozarządowa może korzystać ze sponsoringu?
Organizacje pozarządowe (NGO) mogą korzystać z umów sponsoringu, jednak istnieją pewne wymogi:
- Wymóg prowadzenia działalności gospodarczej – sponsoring jest traktowany jako usługa reklamowa, dlatego NGO musi prowadzić działalność gospodarczą, aby przyjmować środki z tytułu sponsoringu.
- Ograniczenia statutowe – statut organizacji nie musi koniecznie wymieniać sponsoringu, jednak ważne jest, aby cele statutowe i działalność NGO były zgodne z charakterem umowy.
- Zasady rozliczeń i przejrzystości – NGO powinny prowadzić rzetelną dokumentację i rozliczać środki zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Dzięki spełnieniu tych wymogów, organizacje pozarządowe mogą efektywnie wykorzystywać sponsoring jako formę wsparcia i rozwijać swoją działalność.
